Ben heeft niets met digitaal welzijn en tóch is het belangrijk

Rita Zijlstra is deze week te gast in De Technoloog. Ze schreef een boek over digitaal welzijn op de werkvloer. Ze stelt dat de manier waarop we werken, communiceren en ontspannen fundamenteel is veranderd sinds de opkomst van smartphones en laptops. Voor de generatie die vanaf het begin is opgegroeid met schermen op het werk — zoals dertigers van nu — kunnen die digitale hulpmiddelen ongemerkt een te zware wissel trekken op het brein en het welzijn. Waar vroeger het werk werd verricht met papier en post, en zelfs vóór 2010 nog nauwelijks smartphones op de werkvloer te vinden waren, is nu sprake van continue connectiviteit. Toch is er opvallend weinig aandacht voor digitaal welzijn in organisaties, in tegenstelling tot de aandacht die het onderwerp buiten werktijd wél krijgt.

In het boek worden zowel de voordelen als nadelen van digitalisering benoemd. Sneller schakelen, efficiënter samenwerken en betere bereikbaarheid staan tegenover verhoogde stress, verminderde concentratie en een verhoogd risico op uitval. Rita legt uit hoe ons brein werkt in drie modi, waarbji schermen ons te vaak in de actieve modus houden, wat kan leiden tot vermoeidheid, prikkelbaarheid en slechtere prestaties. In het boek worden acht praktische tips gegeven om met digitale middelen om te gaan zonder jezelf uit te putten. Daarbij speelt de gehele leefstijl een rol: slaap, beweging en voeding beïnvloeden hoe goed je met digitale prikkels omgaat.

Het is volgens Zijlstra mogelijk om een gezonde balans te vinden tussen technologie en werk, mits organisaties bewuster omgaan met digitale tools. Dat kan met simpele ingrepen zoals rustmomenten inbouwen, maar ook door leidinggevenden te trainen of dashboards voor digitaal welzijn te introduceren. Digitale detoxen mogen dan wat geitenwollensokkig klinken, maar kunnen wel degelijk helpen. Bijvoorbeeld door op gezette tijden bewust zonder telefoon te zijn — ook op het toilet.

Voor leidinggevenden en bedrijven biedt het boek praktische handvatten. Zo kunnen zij bijvoorbeeld digicoaches inzetten, bestaande tools als Slack of Teams beter inrichten of nudging toepassen om pauzes te stimuleren. De vraag is of bedrijven hierin verder mogen gaan: is bemoeienis met het digitale welzijn van werknemers ethisch verantwoord, of juist noodzakelijk? Wetgeving zoals het ‘recht op onbereikbaarheid’, dat in Frankrijk al bestaat, zou daar mogelijk bij kunnen helpen. Ook in Nederland groeit de roep om structurele aandacht voor dit onderwerp.

Gast

Rita Zijlstra

Video

Youtube

Links

Het boek Digital Wellbeing @ Work

Hosts

Ben van der Burg & Daniël Mol

Redactie

Daniël Mol

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Mark Beekhuis en Ben van der Burg gaan wekelijks in gesprek met spraakmakende experts over technologische ontwikkelingen en de impact op onze samenleving.

Technologie is overal. In onze broekzak, om ons heen en soms zelfs op ons hoofd. De Technoloog duikt iedere week in een nieuw aspect van deze eeuwig fascinerende wereld. De Technoloog schuwt geen enkel onderwerp. Van AI naar ruimtevaart, van chips naar het metaverse en van mobiele telefonie naar ICT-recht. Hoe veranderen nieuwe regels de technologische wereld om ons heen? En zijn die regels wel effectief? Technologie is niet neutraal. Een groot deel van de gadgets, software en andere toepassingen die we in Europa gebruiken komt ofwel uit de Verenigde Staten ofwel uit China. En dat is een probleem, weet ook de Europese Unie. Lukt het ons continent om een voet tussen de deur te krijgen en bijvoorbeeld te werken aan eigen oplossingen voor de cloud, chips of andere technologie?

En wat gaat technologie doen met onze manier van werken? Bijvoorbeeld door digitale transformatie, waarbij we op veel meer professionele manieren gebruik kunnen maken van technologie. Of verplaatsen we ons steeds meer naar spatial computing, waar bedrijven als Apple (met de Vision Pro) en Meta (met hun Quest-lijn) van dromen?

De Technoloog schuwt geen enkel onderwerp. Van AI naar ruimtevaart, van chips naar het metaverse en van mobiele telefonie naar ICT-recht. Iedere week met de beste experts en beslissers uit hun werkveld. In een nieuwsgierig gesprek van een uur krijgt de luisteraar wekelijks een mini-college over het desbetreffende onderwerp. De presentatoren proberen, samen met de luisteraar, iedere week nieuwe dingen te leren over technologie en innovatie.

Over de podcast

Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg bedachten De Technoloog na een uitzending van een ander programma: BNR Digitaal. Herbert wilde, samen met Ben, langer en uitgebreider doorpraten over technologie, zonder de restricties van een radioformat. De Technoloog werd geboren.

Aan het eind van ieder jaar interviewen Herbert en Ben traditiegetrouw elkaar. Over hun eerste techverhalen, hun belangrijkste momenten van het jaar of over de toekomst. In de zomer van 2023 vierde De Technoloog zijn 350ste aflevering.

Na een jarenlange samenwerking besloot Herbert het presentatiestokje door te geven aan Mark Beekhuis. Mark is per 1 september 2024 de nieuwe presentator.

Het team

Mark Beekhuis was de vervangend presentator voor De Technoloog. Hij presenteert ook regelmatig andere programma's voor BNR Nieuwsradio en is tevens redacteur en podcastmaker voor die zender.

Ben van der Burg is IT-ondernemer en voormalig topschaatser. Ben is bezeten door technologie en wordt enthousiast van gadgets, elektrische auto's, goede businessmodellen en de toekomst. Naast De Technoloog is hij wekelijks te horen als co-host in BNR Digitaal. Ook schuift hij regelmatig aan bij Vandaag Inside, Op1 of andere talkshows, om te praten over het laatste nieuws rond technologie.

Daniël Mol is redacteur van De Technoloog. Hij voegde zich in 2021 bij het team en is ook redacteur van de Cryptocast en BNR Digitaal.

• Aantal afleveringen: 460
• Laatste aflevering: 2025-07-17
• Technologie

Waar kun je luisteren?